اختلال طیف اوتیسم (ASD) یک ناتوانی رشدی است که به دلیل تفاوت در مغز رخ می دهد. برخی از افراد مبتلا به اختلال اوتیسم دارای یک تفاوت شناخته شده مانند یک بیماری ژنتیکی هستند. علل دیگر هنوز مشخص نیست. دانشمندان بر این باورند که علل متعددی برای این اختلال که شیوع آن رو به افزایش است، وجود دارد که با هم عمل می‌کنند و رایج‌ترین راه های ایجاد شده در افراد را تغییر می‌دهند.
افراد مبتلا به اختلال طیف اوتیسم ممکن است به روشی متفاوت از سایر افراد رفتار کنند، ارتباط برقرار کنند، تعامل داشته باشند و یاد بگیرند. اغلب چیزی در مورد ظاهر آنها وجود ندارد که آنها را از سایر افراد متمایز کند.
توانایی های افراد مبتلا به ASD می تواند به طور قابل توجهی متفاوت باشد. به عنوان مثال، برخی از افراد مبتلا به اختلال اوتیسم ممکن است مهارت های مکالمه پیشرفته ای داشته باشند در حالی که برخی دیگر ممکن است غیرکلامی باشند و اصلا صحبت نکنند.
برخی از افراد مبتلا به این اختلال رشدی در زندگی روزمره خود به کمک زیادی نیاز دارند در حالی که برخی دیگر می توانند با حمایت اندک یا بدون هیچ حمایتی کار و زندگی طبیعی داشته باشند.
علائم اختلال طیف اوتیسم قبل از 3 سالگی شروع می شود و می تواند در طول زندگی فرد ادامه یابد، اگرچه علائم ممکن است در طول زمان بهبود یابد. برخی از کودکان علائم ASD را در 12 ماه اول زندگی نشان می دهند. در برخی دیگر، علائم ممکن است تا 24 ماهگی یا بعد از آن ظاهر نشوند. برخی از کودکان مبتلا به ASD تا حدود 18 تا 24 ماهگی مهارتهای جدیدی را به دست می‌آورند و به نقاط عطف رشد می‌رسند و سپس ممکن است دیگر توانایی جدیدی کسب تکنند و یا مهارتهای قبلی را نیز از دست بدهند.
از آنجایی که کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم به نوجوانان و بزرگسالان جوان تبدیل می شوند، ممکن است در ایجاد و حفظ روابط دوستانه، برقراری ارتباط با همسالان و بزرگسالان، یا درک اینکه چه رفتارهایی در مدرسه یا در محل کار مورد انتظار است، دچار مشکل شوند. آنها ممکن است مورد توجه درمانگران در این حوزه شامل کاردرمانگران ، روانشناسان و گفتاردرمانگران قرار گیرند، زیرا آنها همچنین دارای شرایطی مانند اضطراب، افسردگی، یا اختلال نقص توجه ـ بیش فعالی هستند که اغلب در افراد مبتلا به ASD نسبت به افراد بدون ASD بیشتر رخ می دهد.
علائم اختلال طیف اوتیسم
افراد مبتلا به ASD اغلب مشکلاتی در ارتباط و تعامل اجتماعی و رفتارها یا علایق محدود یا تکراری دارند. افراد مبتلا به ASD ممکن است روش‌های متفاوتی برای یادگیری، حرکت یا توجه داشته باشند. توجه به این نکته ضروری است که برخی از افراد بدون ASD نیز ممکن است برخی از این علائم را داشته باشند. برای افراد مبتلا به ASD، این ویژگی ها می تواند زندگی را بسیار چالش برانگیز کند.
سن تشخیص اوتیسم و شدت علائم اولیه اوتیسم بسیار متفاوت است. برخی از نوزادان در ماه های اول خود علائمی را نشان می دهند. در برخی دیگر، رفتارها تا 2 یا 3 سالگی آشکار می شوند.
همه کودکان مبتلا به اوتیسم همه علائم را نشان نمی دهند. بسیاری از کودکانی که اوتیسم ندارند، تعداد کمی از این علائم را ممکن است نشان دهند، به همین دلیل ارزیابی حرفه ای بسیار مهم است.
موارد زیر ممکن است نشان دهند که فرزند شما در معرض خطر اختلال طیف اوتیسم است. اگر فرزند شما هر یک از موارد زیر را نشان داد، فوراً از پزشک اطفال یا متخصص کاردرمانی خود بخواهید که ارزیابی کند:
تا 6 ماهگی
- تماس چشمی محدود یا بدون تماس چشمی حتی با والدین
- لبخند نمی زند و واکنش های احساس محدود دارد
تا 9 ماهگی
به اشتراک گذاشتن کم و بدون پشت سر هم صداها، لبخندها یا دیگر حالات چهره
تا 12 ماهگی
- غرغر کردن کم یا اصلا صدایی ایجاد نمی کند
- ژست های رفت و برگشتی مانند اشاره، نشان دادن، رسیدن یا تکان دادن کم یا اصلا وجود ندارد
- پاسخ کم یا بدون پاسخ به نام
تا 16 ماهگی
- کلمات بسیار کم یا بدون کلام
تا 24 ماهگی
- عبارات دو کلمه ای بسیار کم یا بدون معنی (بدون تقلید یا تکرار)
در هر سنی
- از دست دادن مهارت های گفتاری، غرغر کردن یا مهارت های اجتماعی که قبلاً به دست آورده است.
- پرهیز از تماس چشمی
- ترجیح مداوم برای تنهایی
- مشکل در درک احساسات دیگران
- تاخیر در رشد زبان
- تکرار مداوم کلمات یا عبارات (اکولالیا)
- مقاومت در برابر تغییرات جزئی در روال یا محیط اطراف
- رفتارهای تکراری (بال زدن، تکان دادن، چرخیدن و غیره)
- واکنش‌های غیرمعمول و شدید به صداها، بوها، مزه‌ها، بافت‌ها، نورها و یا رنگ‌ها
تشخیص اختلال طیف اوتیسم
تشخیص ASD می تواند دشوار باشد زیرا هیچ آزمایش پزشکی مانند آزمایش خون برای تشخیص این اختلال وجود ندارد. پزشکان برای تشخیص به رفتار و رشد کودک نگاه می کنند. ASD گاهی اوقات در سن 18 ماهگی یا کمتر قابل تشخیص است. در سن 2 سالگی، تشخیص توسط یک متخصص با تجربه می تواند قابل اعتماد در نظر گرفته شود. با این حال، بسیاری از کودکان تا زمانی که خیلی بزرگتر شوند، تشخیص نهایی را دریافت نمی کنند. برخی از افراد تا نوجوانی یا بزرگسالی تشخیص داده نمی شوند. این تاخیر به این معنی است که افراد مبتلا به ASD ممکن است کمک اولیه مورد نیاز خود را دریافت نکنند که این امر می تواند ضربه بزرگی به این افراد وارد کند.
عوامل خطر
تنها یک دلیل برای ASD وجود ندارد. عوامل مختلفی شناسایی شده‌اند که ممکن است کودک را بیشتر به ASD مبتلا کند، از جمله عوامل محیطی، بیولوژیکی و ژنتیکی.
اگرچه ما در مورد علل خاص اطلاعات کمی داریم، شواهد موجود نشان می دهد که موارد زیر ممکن است کودکان را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به ASD قرار دهد:
- داشتن یک خواهر یا برادر مبتلا به ASD
- داشتن شرایط ژنتیکی یا کروموزومی خاص، مانند سندرم X شکننده یا توبروس اسکلروزیس
- تجربه عوارض در بدو تولد
- به دنیا آمدن از والدین با سن بالای ۳۵ سال
درمان اختلال طیف اوتیسم
درمان های کنونی برای ASD به دنبال کاهش علائمی هستند که با عملکرد روزانه و کیفیت زندگی تداخل دارند. ASD هر فرد را به طور متفاوتی تحت تأثیر قرار می دهد، به این معنی که افراد مبتلا به ASD دارای نقاط قوت و چالش های منحصر به فرد و نیازهای درمانی متفاوتی هستند. برنامه های درمانی معمولاً چندین متخصص را شامل می شود و به فرد ارائه می شود.
در حالی که هیچ درمانی برای اوتیسم وجود ندارد، چندین مداخله موثر وجود دارد که می تواند عملکرد کودک را بهبود بخشد:
تحلیل رفتاری کاربردی: شامل مطالعه سیستماتیک چالش‌های عملکردی کودک است که برای ایجاد یک برنامه رفتاری ساختاریافته برای بهبود مهارتهای انطباقی و کاهش رفتار نامناسب آنها استفاده می‌شود.
آموزش مهارتهای اجتماعی: این مداخله در محیط‌های گروهی یا فردی انجام می‌شود، این مداخله به کودکان مبتلا به اوتیسم کمک می‌کند تا توانایی خود را در جهت‌یابی موقعیت‌های اجتماعی بهبود بخشند.
گفتار و زبان درمانی: می تواند الگوهای گفتار و درک زبان کودک را بهبود بخشد
کاردرمانی: کاردرمانی به نقایص مهارت های انطباقی با فعالیت های روزمره زندگی و همچنین مشکلات دست خط می پردازد. متخصصان ما در گروه توانبخشی و کاردرمانی خدمات تخصصی کاردرمانی اوتیسم را بصورت کاردرمانی در منزل ، کاردرمانی آنلاین و از راه دور ، کاردرمانی در کلینیک و … را ارائه می دهند.
آموزش مدیریت والدین: والدین روش‌های مؤثری را برای پاسخگویی به رفتار مشکل‌ساز و تشویق رفتار مناسب در فرزندشان یاد می‌گیرند. گروه های حمایتی والدین به والدین کمک می کنند تا با استرس های ناشی از تربیت کودک مبتلا به اوتیسم کنار بیایند
خدمات آموزشی ویژه: کودکان مبتلا به اوتیسم تحت یک برنامه آموزشی فردی که توسط مدرسه آنها ارائه می شود، که به دلیل کمبودهای ارتباط اجتماعی، علایق محدود و رفتارهای تکراری آنها را در نظر می گیرد، کودکان مبتلا به اوتیسم می توانند از نظر تحصیلی به حداکثر پتانسیل خود دست یابند. این شامل کلاس های روزانه ویژه برای کودکان بسیار خردسال است تا به مهارت های زبانی، اجتماعی و زندگی بپردازند.
درمان بیماری های همزمان: کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم بیشتر از همسالان بدون اوتیسم بی خوابی، اضطراب و افسردگی را تجربه می کنند. آنها همچنین اغلب ADHD دارند. کودکان مبتلا به اوتیسم ممکن است ناتوانی ذهنی داشته باشند و این باید مورد توجه قرار گیرد. تاثیر این شرایط را می توان با خدمات مناسب که شامل همه موارد فوق می شود، علاوه بر روان درمانی و/یا درمان دارویی کاهش داد.
دارو: روانپزشک کودک می تواند افسردگی، اضطراب و تکانشگری را ارزیابی کند. اگر داروهای مناسب می تواند مفید باشد. به عنوان مثال، تحریک پذیری مرتبط با اوتیسم را می توان با داروهایی مانند آریپیپرازول و ریسپریدون (دو دارویی که توسط سازمان غذا و دارو برای تحریک پذیری مرتبط با اوتیسم تایید شده است) کاهش داد، که به طور عاقلانه توسط یک پزشک آگاه و با همکاری والدین کودک تجویز می شود.
چندین مداخله مکمل و جایگزین شامل رژیم های غذایی و مکمل های خاص طی سال‌ها توسط والدین و مراقبان که به دنبال راه‌هایی برای کمک به عملکرد بهتر فرزند مبتلا به اوتیسم هستند، آزمایش شده‌اند. تا به امروز شواهد قانع‌کننده‌ای یافت نشده است که به وضوح چنین مداخلات خاصی را توصیه کند. تحقیقات در مورد این نوع مداخلات ادامه دارد و والدین و مراقبان علاقه مند به آنها باید آنها را با پزشک معالج فرزندشان در میان بگذارند.
کلمات مرتبط :