اختلالات صدای گفتار توصیفی کلی برای دشواری کودک در یادگیری، بیان یا استفاده از صداها و الگوهای صوتی زبان است.این مشکلات معمولاً وقتی با توانایی های ارتباطی کودکان در همان گروه سنی مقایسه می شوند واضح هستند.
اختلالات رشد گفتار ممکن است نشان دهنده چالش در گفتار حرکتی باشد. در این شرایط، کودک در حرکت دادن ماهیچه های لازم برای تولید گفتار دچار مشکل می شود. این کودک همچنین ممکن است هنگام تلاش برای صحبت کردن با کاهش هماهنگی روبرو شود.
اختلالات صدای گفتار در جایی تشخیص داده می شود که الگوهای گفتار با حرکات. یا اشارات انجام شده در هنگام صحبت مطابقت نداشته باشد.
اختلالات گفتاری یک اتفاق رایج در اوایل دوران کودکی است – تخمین زده می شود حدود ۵ تا ۱۵ درصد از کودکان با این مشکلات زندگی می کنند. کودکان مبتلا به این اختلالات ممکن است با خواندن و نوشتن مشکل داشته باشند. این می تواند با عملکرد تحصیلی مورد انتظار آنها تداخل داشته باشد.
اختلال صدای گفتار ممکن است به طرق مختلف ظاهر شود. این معمولاً به عوامل مسئول چالش یا میزان شدید بودن آن بستگی دارد.
الگوهای مختلفی از خطا وجود دارد که ممکن است نشانه اختلال صدای گفتار باشد. این موارد عبارتند از:
- لکنت زبان
- حذف صدا از یک کلمه
- شامل یک صدا در یک کلمه
- جایگزینی صداهای سخت تلفظ با یک جایگزین نامناسب
- مشکل در تلفظ یک صدا در کلمات مختلف
- تکرار صداها یا کلمات
- طولانی شدن کلمات
- پلک زدن هنگام صحبت کردن
- خجالت و کاهش اعتماد بنفس در حین صحبت کردن
- مکث های مکرر هنگام صحبت کردن
- خشم در حین صحبت کردن
- تنش در هنگام تولید صدا
- تکان دادن سر در هنگام صحبت کردن
- تغییرات در زیر و بم صدا
- نفس تنگی در حین صحبت کردن
توجه به این نکته مهم است که کودکان با سرعت های متفاوتی رشد می کنند. این می تواند در سهولت و توانایی تولید صداها منعکس شود. اما در جایی که کودکان به طور مکرر صداها یا جملاتی را بیان می کنند که درک آنها دشوار است، این می تواند نشان دهنده اختلال گفتاری باشد.
تشخیص اختلالات صدای گفتار
برای تشخیص صحیح، متخصص گفتاردرمانی می‌تواند بهترین تشخیص را ارائه دهد ، برای تشخیص دقیق لازم است که :
- کودک در تولید صدا با مشکل مداوم مواجه می شود (این امر بر ارتباطات و درک گفتار تأثیر می گذارد)
- علائم این اختلال در مراحل اولیه رشد کودک ظاهر می شود
- این اختلالات سبب محدود شدن روابط کودک شده و بر تعاملات اجتماعی، دستاوردهای تحصیلی و عملکرد شغلی تأثیر می گذارد.
- این اختلال ناشی از شرایط دیگری مانند یک اختلال مادرزادی یا یک بیماری اکتسابی مانند کاهش شنوایی نیست. با این حال، اختلالات ارثی مستثنی هستند.
دلایل و عوامل خطر
در حالی که هیچ دلیل شناخته شده ای برای اختلالات صدای گفتار وجود ندارد. با این حال، چندین عامل خطر ممکن است شانس ایجاد چالش گفتاری را افزایش دهد. این شرایط شامل:
- جنسیت: کودکان پسر بیشتر در معرض ابتلا به اختلال صدای گفتار هستند.
- سابقه خانوادگی: کودکان دارای اعضای خانواده که با اختلالات گفتاری زندگی می کنند ممکن است چالش مشابهی داشته باشند
- اقتصاد اجتماعی: بزرگ شدن در یک محیط اجتماعی-اقتصادی پایین ممکن است به افزایش خطر چالش های گفتاری و سواد کمک کند.
- چالش های قبل و بعد از زایمان: مشکلاتی که در دوران بارداری با آن ها مواجه می‌شوند مانند عفونت های مادر و عوامل استرس زا ممکن است احتمال اختلالات گفتاری را در کودک بدتر کنند. به همین ترتیب، عوارض زایمان، زایمان زودرس و وزن کم هنگام تولد می تواند منجر به اختلالات گفتاری شود.
- ناتوانی‌ها: سندرم داون، اوتیسم و سایر ناتوانی ها ممکن است با اختلالات گفتار و صدا مرتبط باشند.
- چالش‌های فیزیکی: کودکان مبتلا به شکاف لب ممکن است مشکلات صدای گفتاری را تجربه کنند
- آسیب مغزی: این اختلالات همچنین ممکن است در اثر عفونت یا ضربه به مغز کودک ایجاد شود. این در شرایطی مانند فلج مغزی که در آن عضلات مؤثر بر گفتار آسیب دیده اند دیده می شود.
انواع اختلالات صدا گفتار
تا زمانی که کودک سه ساله شود، حداقل نیمی از آنچه می گوید باید به درستی درک شود. تا چهار و پنج سالگی، اکثر صداها باید به درستی تلفظ شوند – اگرچه ممکن است در هنگام تلفظ برخی حروف هنوز مشکلاتی وجود داشته باشد که طبیعی است و بتدریج تا رسیدن کودک به سن مدرسه برطرف می شود.
کودک مبتلا به اختلال صدای گفتار، حتی از سن مورد انتظار گذشته است، به تقلا برای تلفظ کلمات ادامه خواهد داد. مشکل در الگوهای گفتاری ممکن است نشانه یکی از اختلالات صدای گفتار زیر باشد:
ناروانی
این به وقفه در هنگام صحبت اشاره دارد. لکنت رایج ترین شکل آن است ، لکنت به دلیل وقفه های مکرر در جریان آزاد گفتار شناخته می شود. پس از چهار سالگی، کودکی که ناروانی دارد همچنان کلمات یا عبارات را در حین صحبت کردن تکرار می کند. این کودک ممکن است کلمات یا صداهای اضافی را در هنگام برقراری ارتباط اضافه کند – همچنین ممکن است با تاکید بر هجاها کلمات را طولانی تر کنند.
این اختلال ممکن است باعث بروز مشکلات جدی در هنگام صحبت شود. گاهی اوقات، تکان دادن سر یا پلک زدن ممکن است همراه با لکنت در کودک دیده شود.
کودکان مبتلا به لکنت زبان اغلب هنگام صحبت کردن احساس ناامیدی می کنند، همچنین ممکن است باعث خجالت در هنگام تعامل شود.
اختلال مفصلی
هنگامی که کودک قادر به تولید صحیح صداها نباشد، ممکن است به دلیل قرارگیری نادرست، سرعت، فشار یا حرکت از لب ها، زبان یا گلو باشد.
این معمولاً یک اختلال مفصلی را نشان می دهد، جایی که صداها ممکن است تغییر کند. در این موارد، ارتباط کودک ممکن است تنها توسط اعضای نزدیک خانواده قابل درک باشد.
اختلال واجی
یک اختلال واج شناختی زمانی وجود دارد که کودک قادر به ایجاد صداهای گفتاری مورد انتظار از سن خود نیست. در اینجا، ممکن است در هنگام تولید صدا اشتباهاتی رخ دهد. گاهی اوقات، صداهایی مانند صامت ممکن است در هنگام صحبت حذف شوند
اختلال صدا
در مواردی که کودکی دارای صدای خشن است، ممکن است نشانه اولیه اختلال صدا باشد. سایر شاخص‌ها عبارتند از وقفه های صوتی، تغییر در زیر و بم یا صدای بیش از حد بلند یا ملایم.
کودکانی که در حین صحبت کردن دچار تنگی نفس می شوند نیز ممکن است با این اختلال زندگی کنند. به همین ترتیب، کودکان ممکن است صدای بسیار تودماغی داشته باشند یا در صورت داشتن اختلال صدا، هوای ناکافی از بینی آنها خارج شود.
آپراکسی
آپراکسی گفتار در دوران کودکی زمانی رخ می دهد که کودک فاقد مهارت های حرکتی مناسب برای تولید صدا باشد. کودکان مبتلا به این بیماری در برنامه ریزی و ایجاد حرکات در زبان، لب ها، فک و کام مورد نیاز برای گفتار مشکل خواهند داشت.
درمان اختلال صدای گفتار
والدین کودکان مبتلا به اختلالات صدای گفتار ممکن است برای برداشتن مراحل بعدی احساس ناراحتی کنند. برای جلوگیری از فشار بیشتر به کودک، مهم است که از نشان دادن نگرانی بیش از حد خودداری کنید.
درعوض، گوش دادن صبورانه به نیازهای آنها، اجازه دادن به آنها بدون تکمیل جملات خود صحبت کنند و نشان دادن عشق و مراقبت معمول می تواند راه درازی داشته باشد.
برای کمک حرفه ای، یک متخصص گفتاردرمانی می تواند به بهبود ارتباطات کودک کمک کند. این متخصصان معمولاً از تمرینات حرکتی دهان برای تقویت گفتار استفاده می کنند.
متخصصان ما در مرکز توانبخشی آقای کمال بنی اسدی خدمات تخصصی گفتاردرمانی آنلاین و گفتاردرمانی در منزل را برای کمک به کودکانی که دچار اختلالات گفتاری و زبانی هستند ارائه می دهند.
تمرینات دهانی ممکن است شامل تمرینات دهانی غیرگفتاری مانند دمیدن، ماساژ دهان و مسواک زدن، پف کردن گونه، سوت زدن و غیره باشد.
تمرینات دهانی غیرگفتاری به تقویت ماهیچه های ضعیف دهان کمک می کند و می تواند به یادگیری روش های رایج ارتباط کمک کند.
والدین و کودکان مبتلا به اختلالات صدای گفتار نیز ممکن است برای دریافت اطلاعات و کمک در مورد این بیماری به گروه های حمایتی بپیوندند.
نکات پایانی
مشاهده چالش ها در ارتباطات می تواند خسته کننده باشد. اما در حالی که حسرت ارتباط معمولی از یک کودک قابل درک است، تفاوت های ناشی از اختلالات گفتاری را می توان با مراقبت و نظارت صحیح مدیریت کرد. صحبت با یک گفتار درمانگر و ابراز محبت به کودکان مبتلا به اختلالات گفتاری می تواند اولین قدم های مهم در غلبه بر این شرایط باشد.
مقالات مرتبط :