اختلال پردازش حسی (SPD) وضعیتی است که بر نحوه پردازش اطلاعات حسی (محرک) مغز شما تأثیر می گذارد. اطلاعات حسی شامل چیزهایی است که می بینید، می شنوید، بو می کنید، می چشید یا لمس می کنید. SPD می تواند تمام حواس شما یا فقط یک حواس را تحت تاثیر قرار دهد. SPD معمولاً به این معنی است که شما بیش از حد به محرک هایی حساس هستید که سایر افراد حساس نیستند. اما این اختلال می تواند اثر معکوس نیز ایجاد کند ، یعنی فرد کم حساسیت باشد ، در این موارد، محرک های بیشتری لازم است تا شما را تحت تاثیر قرار دهد.
کودکان بیشتر از بزرگسالان به اختلال پردازش حسی مبتلا هستند. اما بزرگسالان نیز ممکن است علائمی داشته باشند. در بزرگسالان، به احتمال زیاد این علائم از دوران کودکی وجود داشته است. با این حال، بزرگسالان راه هایی را برای مقابله با SPD ایجاد کرده اند که به آنها اجازه می دهد این اختلال را از دیگران پنهان کنند.
در مورد اینکه آیا SPD یک اختلال جداگانه است یا خیر، بحث هایی در میان محققان وجود دارد. برخی از محققان استدلال می کنند که اینطور نیست. برخی می گویند این یک تشخیص برای چیزهایی است که می تواند به عنوان رفتار رایج برای کودکان توضیح داده شود. برخی دیگر می گویند برخی از کودکان فقط بسیار حساس هستند. برخی از محققان می گویند که SPD نشانه سایر اختلالات مانند اختلال طیف اوتیسم، بیش فعالی، اختلال کمبود توجه، اضطراب و غیره است و خود یک اختلال نیست. سایر محققان این حوزه معتقدند فرزند شما ممکن است بدون داشتن اختلال دیگری از SPD رنج ببرد. برخی می گویند واضح است که برخی از کودکان در مدیریت اطلاعات حسی منظم (محرک ها) مشکل دارند. در حال حاضر، SPD به عنوان یک تشخیص پزشکی رسمی شناخته نشده است.
علائم اختلال پردازش حسی
SPD می تواند یک حس یا چند حواس را تحت تاثیر قرار دهد. کودکان مبتلا به SPD ممکن است نسبت به صداها، لباس ها و بافت غذا بیش از حد واکنش نشان دهند. یا ممکن است نسبت به ورودی حسی واکنش کمتری نشان دهند. این باعث می شود که آن ها هوس انگیزه های شدیدتری برای جستجوی هیجان کنند. برخی از نمونه ها عبارتند از پریدن از روی چیزهای بلند یا تاب خوردن بیش از حد در زمین بازی. همچنین، کودکان مبتلا به SPD همیشه فقط یکی یا دیگری نیستند، بلکه آنها می توانند ترکیبی از حساسیت بیش از حد و کم حساس باشند.
کودکان ممکن است بیش از حد حساس باشند اگر:
- فکر کند لباس بیش از حد خش یا خارش دارد.
- فکر کند نورها خیلی روشن به نظر می رسند.
- فکر کند صداها خیلی بلند به نظر می رسند.
- فکر کند لمس نرم خیلی سخت است.
- تجربه بافت های غذایی باعث می شود که آنها احساس خفگی داشته باشند.
- تعادل ضعیفی دارند یا دست و پا چلفتی به نظر می رسند.
- می ترسند روی تاب بازی کنند.
- به حرکات ناگهانی، لمس، صداهای بلند یا نورهای روشن واکنش ضعیفی نشان می دهند.
- مشکلات رفتاری دارند.
گاهی اوقات این علائم با مهارت های حرکتی ضعیف نیز مرتبط است. کودک شما ممکن است در نگه داشتن مداد یا قیچی مشکل داشته باشد. او ممکن است در بالا رفتن از پله ها مشکل داشته باشد یا تون عضلانی پایینی داشته باشد. او همچنین ممکن است تاخیر زبانی داشته باشد.
در کودکان بزرگتر، این علائم ممکن است باعث کاهش اعتماد به نفس شود. آنها ممکن است منجر به انزوای اجتماعی و حتی افسردگی شوند.
کودکان ممکن است کمتر حساس باشند (حسی طلب) اگر:
- نمی توانند آرام بشینند.
- به دنبال هیجان باشند (عاشق پریدن، ارتفاع و چرخیدن است).
- می تواند بدون سرگیجه بچرخد.
- از نشانه های اجتماعی استفاده نکند.
- فضای شخصی را تشخیص ندهد
- چیزها (از جمله دست و لباس آنها) را بجوید.
- به دنبال تحریک بصری (مانند وسایل الکترونیکی) باشد.
- در خوابیدن مشکل دارند.
- وقتی صورتشان کثیف است یا بینی شان جاری است، تشخیص نمی دهند.
چه چیزی باعث اختلال پردازش حسی می شود؟
پزشکان نمی دانند چه چیزی باعث این اختلال می شود. آنها در حال بررسی یک پیوند ژنتیکی هستند، به این معنی که می تواند در خانواده ها ایجاد شود. برخی از پزشکان معتقدند که ممکن است بین اوتیسم و SPD ارتباط وجود داشته باشد. این می تواند به این معنی باشد که بزرگسالانی که مبتلا به اوتیسم هستند، احتمال بیشتری برای داشتن فرزندان مبتلا به SPD دارند. اما توجه به این نکته مهم است که اکثر افرادی که SPD دارند اوتیسم ندارند.
اختلال پردازش حسی چگونه تشخیص داده می شود؟
والدین ممکن است تشخیص دهند که رفتار فرزندشان معمولی نیست. اما بیشتر والدین ممکن است دلیل آن را ندانند. از صحبت کردن درباره رفتار فرزندتان با پزشک خود نترسید. او ممکن است شما را به یک کاردرمانگر ارجاع دهد. این متخصصان می توانند فرزند شما را از نظر SPD ارزیابی کنند. او احتمالاً تعامل فرزند شما را در موقعیت‌های خاص تماشا خواهد کرد. درمانگر از کودک شما سوالاتی می پرسد. همه این موارد به تشخیص کمک می کند.
آیا می توان از اختلال پردازش حسی پیشگیری کرد یا از آن جلوگیری کرد؟
SPD قابل پیشگیری یا اجتناب نیست زیرا پزشکان نمی دانند چه چیزی باعث آن می شود.
درمان اختلال پردازش حسی
درمان معمولا از طریق راهکارهای توانبخشی همچون کاردرمانی حسی و رفتاردرمانی انجام می شود. تحقیقات نشان می دهد که شروع زودهنگام درمان برای درمان SPD کلیدی است. درمان می تواند به کودکان کمک کند تا یاد بگیرند که چگونه چالش های خود را مدیریت کنند.
جلسات درمانی توسط یک متخصص کاردرمانی آموزش دیده هدایت می شود. او به شما و فرزندتان کمک می کند تا یاد بگیرید چگونه با این اختلال کنار بیایید. جلسات بر اساس این است که کودک شما بیش از حد حساس است، کم حساس است یا ترکیبی از هر دو.
انواع مختلفی از درمان وجود دارد:
درمان یکپارچگی حسی (SI). این نوع درمان از فعالیت های سرگرم کننده در یک محیط کنترل شده استفاده می کند. با درمانگر، کودک شما بدون اینکه احساس غمگینی کند، محرک ها را تجربه می کند. او می تواند مهارت های مقابله ای را برای مقابله با آن محرک ها توسعه دهد. از طریق این درمان، این مهارت های مقابله ای می توانند به یک پاسخ منظم و روزمره به محرک ها تبدیل شوند.
رژیم غذایی حسی بسیاری از اوقات، یک رژیم غذایی حسی مکمل سایر درمان های SPD است. رژیم غذایی حسی، رژیم غذایی معمولی شما نیست. این فهرستی از فعالیت های حسی برای خانه و مدرسه است. این فعالیت ها به گونه ای طراحی شده اند که به کودک شما کمک کنند در طول روز متمرکز و منظم بماند. مانند SI، یک رژیم غذایی حسی بر اساس نیازهای کودک شما تنظیم می شود.
کار درمانی. همچنین ممکن است کودک شما برای کمک به سایر علائم مربوط به SPD به این درمان نیاز داشته باشد. می تواند به مهارت های حرکتی ظریف مانند دست خط و استفاده از قیچی کمک کند. همچنین می تواند به مهارت های حرکتی درشت مانند بالا رفتن از پله ها و پرتاب توپ کمک کند. می تواند مهارت های روزمره مانند لباس پوشیدن و نحوه استفاده از ظروف را آموزش دهد.
زندگی با اختلال پردازش حسی
زندگی با SPD می تواند سخت باشد. والدین کودکان مبتلا به SPD می توانند احساس تنهایی کنند. آنها ممکن است از بیرون بردن فرزندشان در مکان های عمومی اجتناب کنند تا از اضافه بار حسی جلوگیری کنند. همچنین ممکن است والدین احساس کنند که باید برای رفتار فرزندشان بهانه بیاورند.
بزرگسالانی که SPD دارند نیز ممکن است احساس انزوا کنند. اضافه بار حسی می تواند مانع از خروج آنها از خانه شود. این می تواند رفتن به فروشگاه یا حتی سر کار را دشوار کند.
بزرگسالانی که با SPD دست و پنجه نرم می کنند باید با یک کاردرمانگر کار کنند. درمانگر ممکن است بتواند به آنها کمک کند تا واکنش های جدید نسبت به محرک ها را بیاموزند. این می تواند منجر به تغییراتی در نحوه برخورد آنها با موقعیت های خاص شود. و این ممکن است منجر به بهبود سبک زندگی شود.
گاهی اوقات، حتی اگر SPD با درمان یا افزایش سن بهتر شود، ممکن است هرگز از بین نرود. یک رویداد مهم زندگی یا استرس می تواند علائم را تحریک کند.
نتیجه گیری
اختلال پردازش حسی وضعیتی است که در آن مغز در دریافت و پاسخگویی به اطلاعاتی که از طریق حواس وارد می شود مشکل دارد.
قبلاً به عنوان اختلال عملکرد یکپارچگی حسی شناخته می شد، در حال حاضر به عنوان یک تشخیص پزشکی متمایز شناخته نمی شود.
مشکلات پردازش حسی معمولا در کودکان شناسایی می شود. اما آنها می توانند بزرگسالان را نیز تحت تأثیر قرار دهند. مشکلات پردازش حسی معمولا در شرایط رشدی مانند اختلال طیف اوتیسم دیده می شود.
اختلال پردازش حسی ممکن است بر یک حس مانند شنوایی، لامسه یا چشایی تأثیر بگذارد. یا ممکن است حواس متعددی را تحت تأثیر قرار دهد. و مردم می توانند نسبت به چیزهایی که با آنها مشکل دارند بیش از حد یا کمتر پاسخ دهند.
مقالات مرتبط :